De Dubbele Materialiteits Analyse

Ook als pdf te downloaden

In het vorige magazine heb ik een artikel geschreven over de wijzigingen in de duurzaamheidsverslaggeving (met name de CSRD) die aangebracht worden door het Omnibus-pakket van de Europese Commissie. Ik heb tegelijk betoogd dat het goed zou zijn als partijen die buiten de reikwijdte van de CSRD komen vallen wel een aantal elementen in hun reguliere bedrijfsvoering integreren. Op een van die elementen wil ik in dit artikel inzoomen: de dubbele materialiteitsanalyse, op de werkvloer vaak afgekort tot DMA.

Wat is dubbele materialiteit?

Met dubbele materialiteit bedoelen we een manier van kijken naar de onderneming vanuit twee invalshoeken: de impact die zij heeft op (o.a.) de maatschappij en het milieu (inside-out), en aan de andere kant de impact van maatschappelijke en milieufactoren op de onderneming (outside-in). Daarbij wordt gekeken naar de ESG-onderwerpen: Environmental, Social en Governance. Binnen de CSRD wordt de dubbele materialiteit gebruikt om te bepalen over welke onderwerpen gerapporteerd moet worden.

Een bijzonder element is dat er bij het bepalen van de impact niet alleen gekeken wordt naar de directe, aanwezige impact, maar ook naar de risico’s en kansen die er zijn om impact te maken of te ondervinden. Daarnaast is het van belang dat het geen ‘solo-feestje’ wordt, maar dat alle (relevante) stakeholders betrokken worden bij het proces zodat de dubbele materialiteitsanalyse breed opgesteld en door de stakeholders herkend wordt.

Waarom zou je dit doen (als je niet verplicht bent)?

Ook als je niet valt onder de reikwijdte van de CSRD kan het zinvol zijn om een dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren. Het kan namelijk zinvol zijn vanuit het oogpunt van transparantie en mogelijk zelfs commerciële voordelen hebben. Bedrijven die laten zien dat ze duurzaamheid serieus nemen en hebben bepaald wat de impact daarvan op de onderneming is kunnen aantrekkelijk worden voor investeerders, klanten en mogelijk ook nieuw talent.

Hoe voer je dit uit?

Er zijn verschillende stappenplannen om tot een goed uitgevoerde materialiteitsanalyse te komen. Een globaal stappenplan ziet er als volgt uit:

• Stap 1: het maken van een planning Hierbij is het van belang te bedenken wanneer het klaar moet zijn. Is het de bedoeling om in het komende jaarverslag hierover te rapporteren? Dan is het goed om te zorgen dat het voor het einde van het jaar afgerond is.
• Stap 2: het identificeren van de stakeholders die betrokken moeten worden Denk hierbij aan interne stakeholders: een vertegenwoordiging van de medewerkers, de raad van commissarissen en/of de aandeelhouder wellicht, maar ook externe stakeholders: klanten, samenwerkingspartners en andere partijen.
• Stap 3: het vastleggen van de context In deze stap beschrijf je de organisatie, de doelstellingen, de klantpotefeuille, de omgeving waarbinnen zij zich beweegt. Denk daarbij aan vragen als: “wat doen wij eigenlijk? Hoe ziet onze waarde-creatie eruit? Wat is de keten waarin wij ons bewegen?)
• Stap 4: het opstellen van een longlist met alle mogelijke materiële onderwerpen Hierbij kan bijvoorbeeld gebruik maken van de thema’s die in de verschillende ESRS’en zijn opgenomen. Daarin zijn voor de E, S en G meerdere subonderwerpen gedefinieerd, van klimaat, watervervuiling en luchtverontreiniging tot het welzijn van medewerkers, medewerkers in de keten en ook getroffen gemeenschappen.
• Stap 5: het kwantificeren van deze thema’s, en bepalen welke een materiële impact hebben Van sommige onderwerpen zal vrij snel duidelijk zijn dat ze niet materieel zijn voor de onderneming. Bijvoorbeeld een onderwerp als waterverontreiniging zal lang niet voor alle ondernemingen relevant zijn.
• Stap 6: het opstellen van een rapportage waarin de uitkomsten worden vastgelegd. In een goed opgeschreven en mooi vormgegeven rapportage is terug te vinden wat de uitkomsten van de DMA zijn. Daarbij moet ook aandacht worden gegeven aan de plannen die de organisatie heeft om de negatieve impact van deze onderwerpen te beperken of de positieve impact uit te breiden.
• Stap 7: het implementeren van de aandacht voor deze onderwerpen in de bedrijfsvoering Met de rapportage alleen zijn we er nog niet. De dubbele materialiteitsanalyse zorgt – als het goed is – voor een gevoel van urgentie om op een aantal onderwerpen te zorgen voor een positieve bijdrage.

Vanuit de CSRD is er ook aandacht voor een goede vastlegging van dit traject. De gedachte hierachter is dat de externe accountant ook een oordeel moet geven over de duurzaamheidsverslaggeving, waarvan de dubbele materialiteitsanalyse de grondslag vormt. Wijs dus een goede penvoerder aan om het rapport te schrijven, maar vooral ook de weg ernaartoe vast te leggen.

Ik kan me voorstellen dat het voor kleine ondernemingen lastig is om dit zelf te organiseren. Daarom zijn we altijd bereid om in gesprek te gaan hoe we u hierbij kunnen ondersteunen, van het coördineren van het project, het vastleggen tot het reviewen op afstand: veel is mogelijk! Wij zijn er immers om u, ook op duurzaamheidsgebied, te helpen.